Do zadań własnych powiatu z zakresu pomocy społecznej realizowanych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach należy:

1) opracowanie i realizacja powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka - po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami;
2) prowadzenie specjalistycznego poradnictwa;
3) przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze;
4) pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia, młodzieży opuszczającej domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, mających braki w przystosowaniu się;
5) pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, mającym trudności w integracji ze środowiskiem;
6) prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób;
7) prowadzenie mieszkań chronionych dla osób z terenu więcej niż jednej gminy oraz powiatowych ośrodków wsparcia, w tym domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, z wyłączeniem środowiskowych domów samopomocy i innych ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
8) prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej;
9) udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach;
10) szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu;
11) doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu;
12) podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych;
13) sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie, również w formie dokumentu elektronicznego, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego;
14) sporządzanie oceny w zakresie pomocy społecznej;
15) utworzenie i utrzymywanie powiatowego centrum pomocy rodzinie, w tym zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników.

Do zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach należy:

1) pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, w zakresie indywidualnego programu integracji, oraz opłacanie za te osoby składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;
2) prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
3) realizacja zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój specjalistycznego wsparcia;
4) udzielanie cudzoziemcom pomocy w zakresie interwencji kryzysowej.

Do zadań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach, jako organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie monieckim należy w szczególności:

1) prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
2) kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej;
3) organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
4) organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;
5) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby;
6) zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych;
7) organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy;
8) współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi;
9) prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej;
10) zapewnianie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego;
11) dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej;
12) prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno-pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą;
13) przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analiz dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
14) zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego;
15) przedstawianie staroście i radzie powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy;
16) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
17) organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku.

Do zadań powiatu z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych realizowanych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach należy:

1) opracowywanie i realizacja, zgodnych z powiatową strategią dotyczącą rozwiązywania problemów społecznych, powiatowych programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie:
a) rehabilitacji społecznej,
b) rehabilitacji zawodowej i zatrudniania,
c) przestrzegania praw osób niepełnosprawnych;
2) współpraca z instytucjami administracji rządowej i samorządowej w opracowywaniu i realizacji programów, o których mowa w pkt 1;
3) udostępnianie na potrzeby Pełnomocnika i samorządu województwa oraz przekazywanie właściwemu wojewodzie uchwalonych przez radę powiatu programów, o których mowa w pkt 1, oraz rocznej informacji z ich realizacji;
4) podejmowanie działań zmierzających do ograniczania skutków niepełnosprawności;
5) opracowywanie i przedstawianie planów zadań i informacji z prowadzonej działalności oraz ich udostępnianie na potrzeby samorządu województwa;
6) współpraca z organizacjami pozarządowymi i fundacjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej tych osób;
7) dofinansowanie:
a) uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych,
b) sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych,
c) zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów,
d) likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych,
e) rehabilitacji dzieci i młodzieży,
f) usług tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika;
8) dofinansowanie kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajęciowej;
9) zlecanie zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach rokrocznie przystępuje do realizacji „Programu wyrównywania różnic miedzy regionami II”, w ramach którego istnieje możliwość uzyskania dofinansowania ze środków PFRON do:
- likwidacji barier w zakładach opieki zdrowotnej, urzędach i placówkach edukacyjnych w zakresie umożliwienia osobom niepełnosprawnym poruszania się i komunikowania;
- tworzenia spółdzielni socjalnych;
- likwidacji barier transportowych;
- tworzenia warsztatów terapii zajęciowej. 


Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach, działając w imieniu Powiatu Monieckiego, realizuje program „Aktywny Samorząd”. W ramach programu niepełnosprawni mieszkańcy naszego powiatu mogą skorzystać z dofinansowania  ze środków PFRON do zakupu:
- i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu;
- specjalistycznego sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem;
- urządzeń brajlowskich;
- urządzeń lektorskich;
- szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu;
- zakupu wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym;
- pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka o napędzie elektrycznym;
- pomoc w uzyskaniu prawa jazdy;
- pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach prowadzi również Ośrodek Interwencji Kryzysowe w Mońkach. OIK mieści się w budynku internatu Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Mońkach przy ulicy Tysiąclecia 15. Ośrodek może zapewnić schronienie 8 osobom potrzebującym pomocy i wsparcia. Zadaniem OIK jest zapewnienie krótkotrwałego całodobowego schronienia dla osób, które znalazły się w sytuacji kryzysowej zagrażającej ich zdrowiu i życiu w wyniku klęski żywiołowej, wypadku czy przemocy w rodzinie. Z usług Ośrodka mogą korzystać wszystkie osoby i rodziny potrzebujące pomocy i wsparcia bez względu na wiek, płeć, wykształcenie czy sytuację materialną.

Dodatkowo PCPR w Mońkach prowadzi nadzór nad Domami Pomocy Społecznej w Mońkach i Mocieszach oraz Warsztatem Terapii Zajęciowej w Mońkach. Prowadzi także okresowe kontrole w/w jednostek.

Kolejnymi działaniami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach są zadania w zakresie opieki zdrowotnej i usług opiekuńczych dla kombatantów i osób represjonowanych oraz analiza ich sytuacji życiowej i podejmowanie w tym zakresie stosownych inicjatyw.

  Mieszkańcy powiatu monieckiego w ramach pracy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach mają możliwość skorzystania z bezpłatnego poradnictwa pedagogicznego i psychologicznego.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach prowadzi szereg innych  działań na rzecz osób niepełnosprawnych, dzieci pozbawionych opieki rodziców biologicznych oraz wszystkich innych mieszkańców powiatu potrzebujących pomocy i oparcia.  Sprawy osób dotkniętych różnego rodzaju dysfunkcjami, kryzysami i problemami są bardzo bliskie pracownikom Centrum, którzy zawsze starają się w miarę możliwości służyć pomocą i wsparciem.
    Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mońkach jest instytucją otwartą na wszelkie zgłaszane problemy, żywo interesuje się i włącza się w każdą akcję mającą na celu niesienie pomocy i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób szczególnie na to narażonych, tj. osób niepełnosprawnych, dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo oraz osób starszych.